فرهنگی

نکات مهم درباره کاشت نهال پسته و پرورش درخت پسته چيست؟

بدون شک يکي از ارقام ميوه پرسود براي پرورش و احداث باغ، نهال پسته است. نهال پسته به علت ميوه‌هاي پرطرفدار و گران قيمتي که دارد؛ ميتواند بهترين انتخاب براي هر باغداري به حساب بيايد. البته پيش از خريد نهال پسته و کاشت آن در باغ، بايد به سازگاري پذيري درخت با شرايط آب وهوايي و اقليمي و همچنين ارتفاع از سطح درياي باغمان توجه داشته باشيم.

پسته يک محصول بسيار سودآور است که امروزه افراد زيادي اقدام به کشت آن مي‌کنند. البته بايد بدانيد؛ کاشت درخت پسته زماني سودآور است که باردهي زيادي داشته باشد. از اين‌ رو نيز بايد به‌ صورت صحيح و اصولي از آن مراقبت کنيد و مواظب باشيد تا درختان از بين نرود.

نحوه کاشت، سم‌ پاشي، کوددهي و رفع آفات پسته مي‌تواند در برداشت محصولاتي باکيفيت نقش مهمي داشته باشند. بهتر است بدانيد که درختان پسته به‌ طور معمول در مناطق گرمسيري رشد بهتري دارند. بنابر اين اگر در منطقه‌اي زندگي مي‌کنيد که آب‌ و هواي آن‌ جا سرد است، بايد خيلي بيشتر به درختان‌تان رسيدگي کنيد.

در اين مطلب قصد داريم تا مهمترين نکاتي که شما بايد درباره نهال پسته و کاشت نهال پسته بدانيد را بررسي نماييم. پس با ما تا انتهاي اين مطلب همراه باشيد.

مکان مناسب براي کاشت پسته

مناطقي که داراي زمستان هاي سرد و تابستانهاي گرم با مقداري باران هستند براي پرورش پسته مناسب مي باشند. مکان هاي بياباني نيمه خشک نيز براي پرورش پسته مناسب هستند. مناطق مرتفع براي پرورش پسته مکان خوبي محسوب نمي شوند زيرا اغلب درجه حرارت پاييني دارند.

براي کاشت و پرورش پسته مناطق مرطوب مناسب نيستند. دماي هوا مناسب براي پرورش پسته بايد بيش از 37 درجه سانتيگراد باشد و پسته در حرارت کمتر از 9 درجه زير صفر دوام نمياورد.

بهترين مکان ها براي کاشت پسته :

مناطق مناسب پرورش پسته منطقه هايي هستند که زمستان هاي سرد داشته باشند. اما نه زمستاني که يخبندان است. همچنين آن منطقه بايد تابستاني گرم و مقداري هم باران داشته باشد. مکان هاي بياباني نيمه خشک مناطق ايده آلي هستند. پسته ترجيح ميدهد دماي هوا بيش از 37 درجه سانتيگراد باشد. همچنين پسته مناطق مرتفع را دوست ندارد.

چون مناطق مرتفع اغلب درجه حرارت پاييني دارند و پسته در حرارت کمتر از 9 درجه زير صفر دوام نمياورد. مناطق مرطوب هم براي کاشت و پرورش پسته مناسب نيستند.

نکات مهم براي کاشت درخت پسته

نور مورد نياز

سعي کنيد نهال‌هاي پسته‌ را در مکان‌هايي بکاريد که نور کافي در آن‌ جا وجود داشته باشد. زيرا تابش نور خورشيد مي‌تواند کمک زيادي به باردهي درخت کند و محصولات باکيفيت‌تري نيز داشته باشيد.

فصل مناسب

دقت داشته باشيد بهترين فصل براي کاشت نهال‌هاي پسته زماني است که نهال به خواب رفته باشد. اگر در مکان‌هاي گرمسيري زندگي مي‌کنيد بهتر است بدانيد کاشت درختان را بايد در فصل پاييز انجام دهيد. در واقع بايد پيش‌ از فرا رسيدن سرما و بارش برف و باران، ريشه‌هاي نهال را با محيط جديد و خاک زمين مورد نظرتان سازگار نماييد. در غير اين صورت ممکن است نهال رشد مناسبي نداشته باشد و از بين برود.

خاک مناسب

نهال پسته براي براي رشد مناسب و مطلوب به خاکي نياز دارد که از لحاظ اسيديته خنثي باشد. دقت داشته باشيد که ميزان PH خاک نيز اهميت بسيار زيادي دارد و بايد خاک به گونه‌اي باشد که درخت پسته بتواند بدون مشکل در آن ريشه‌زايي کند. پس سعي کنيد خاک مورد نظرتان نفوذپذيري عالي داشته باشد.

آبياري

براي کاشت درخت پسته بايد به ميزان آبياري آن توجه زيادي داشته کافي باشيد، زيرا آبياري نامناسب مي‌تواند به‌ سلامت درخت آسيب جدي وارد کند. از اين‌ رو لازم به ذکر است که درخت پسته نيازي به آبياري روزانه ندارد و جزء درخت‌هايي است که در مناطق گرمسيري و بياباني مي‌تواند مقاومت و دوام بالايي از خود نشان دهد. بنابراين بهتر است 1 هفته در ميان، کار آبياري درختان را انجام دهيد تا کيفيت محصولات افزايش يابد و به ريشه‌ درخت نيز آسيبي وارد نشود.

کود‌دهي

براي کوددهي عالي درخت پسته بهتر است در سال، 2 بار از کودهاي طبيعي و يا حيواني آلي مانند اسيد هيوميک بهره بگيريد. کوددهي بهتر است در فصل پاييز تا زمستان صورت بگيرد. کوددهي در صورتي نتيجه مثبتي از خود نشان مي‌دهد که به‌ صورت برنامه‌ ريزي‌ شده و صحيح استفاده شود.

کود هيوميک اسيد يکي از بهترين و طبيعي‌ ترين کودهايي است که مي‌توانيد با خيال راحت از آن بهره بگيريد. اين کود را مي‌توانيد در 3 نوع جامد، مايع و گرانوله براي درختان پوست‌تان تهيه کنيد.

بهترين کود براي اين درخت، نوع مايع است زيرا اين نوع کود راحت‌تر جذب ريشه گياه مي‌شود و املاح و مواد مورد نياز ريشه نيز سريع‌تر تامين خواهد شد. دقت داشته باشيد که حتما کود مايع را با ميزان مناسبي آب مخلوط کنيد تا يک مايع با غلظت مناسب به دست بيايد. زيرا اگر غلظت کود مناسب نباشد ممکن است عوارضي از آن بر روي گياه به‌ جاي بماند.

يکي ديگر از کودهايي که مي‌توانيد از آن استفاده کنيد، کود گوگرد است. کود گوگرد نيز اگر به‌ صورت صحيح و اصولي استفاده شود، مي‌تواند مزاياي بسيار زيادي به‌ همراه داشته باشد. بهترين زمان براي بهره گرفتن از اين کود، هنگام محصول دهي و باروري درخت است. البته بايد زماني از اين کود استفاده کنيد که پسته‌ها حالت نخودي دارند و به‌ طور کامل رشد نکرده‌اند.

به طور معمول استفاده نادرست و نامناسب از هر نوع کود، مي‌تواند موجب سوختن ريشه گياه و آسيب‌ رساندن به ساختار درخت شود. بنابر اين بهتر است به دستورالعمل‌هاي ذکرشده بر روي جلد کود مورد نظرتان توجه کافي داشته باشيد.

رايج‌ ترين بيماري و آفات درخت پسته

يکي از مهم‌ ترين آفت‌هايي که ممکن است درختان پسته دچار آن شوند، پسيل معمولي يا شيره خشک است. پسيل در واقع نوعي حشره کوچک است که از شيره گياه تغذيه مي‌کند و موجب پوکي پسته مي‌شود. اين آفت پسته را بسيار ضعيف مي‌کند و باعث مي‌شود بر روي برگ‌هاي درختان نيز لکه‌هايي ايجاد شود.

براي مبارزه با اين آفت مي‌توانيد از تله‌هاي زرد رنگ چسبنده کمک بگيريد تا حشرات به آن‌ها بچسبند و از بين بروند. يا اين‌ که مي‌توانيد در فصل بهار با استفاده از سم و کودهاي مناسب، درختان خود را سم‌پاشي کنيد.

نحوه‌ي کودهي بعد از کاشت درخت پسته چگونه است:

براي باردهي مناسب درخت پسته، بهتر است که در طي يک سال، دو مرتبه کودهي انجام شود. کود را در زير خاک و در فاصله 30 الي 35 سانتي متري از درختان خود قرار دهيد.

توصيه مي‌شود از کودهاي حيواني مانند کود گاوي و گوسفندي در فصل پاييز تا زمستان استفاده نماييد. استفاده از کودهاي شيميايي ازت و فسفره متناسب با دوره آبياري درخت پسته مي‌تواند مفيد واقع شوند.

شايع‌ترين بيماري و آفات درخت پسته چيست؟

مهم‌ترين آفت درخت پسته، پسيل معمولي پسته يا شيره خشک ‌است. پسيل پسته يه حشره کوچک است که شيره گياه را مي‌مکد و پوکي پسته را زياد مي‌کند. اين آفت، پسته را ضعيف نموده و روي برگ‌هاي آن نيز لکه ايجاد مي‌کند.

باغداري و مراقبت‌هاي لازم از آفات و بيماري‌ هاي درختان پسته چگونه ‌است؟

براي مبارزه با آفات پسته مانند پسيل، بايد تله‌هاي زرد رنگ و چسبنده استفاده شود تا حشرات را به خود جذب کند. اما راه حل موثرتر، سمپاشي در ارديبهشت ماه ‌است که مي‌تواند آفات درخت پسته را تا حد زيادي از بين ببرد.

چند نوع هرس داريم و هرس درخت پسته چگونه انجام مي‌شود:

مثل هر درخت ديگري ، درخت پسته شما نيز به هرس کردن نياز دارد. بهترين زمان براي هرس کردن زمستان است. بعني وقتي درخت به خواب فرورفته . هرس کردن باعث ميشود تا درخت انرژي بيشتري براي سال جديد کسب کند و درواقع جلوي اتلاف انرژي را بگيرد. معمولا درخت شما به هرس سنگين نياز ندارد. هنگام هرس کردن مراقب باشيد چون بريدن بعضي از شاخه نه تنها باعث رشد نميشوند. بلکه باعث کم شدن رشد درخت ميشوند.

هنگام هرس توجه کنيد که پايين ترين شاخه بايد حدود 60 تا 70 سانتيمتر بالا تر از سطح خاک باشد. هر شاخه اي که پايين تر از اين سطح هست را حذف کنيد. يک شاخه را بعنوان تنه ي اصلي انتخاب کنيد و شاخه هايي که باعث سايه افتادن روي تنه ي اصلي ميشوند را حذف کنيد.

هرس فرم و هرس جامي شکل، دو نوع هرس درخت پسته، هستند. هرس فرم به منظور اصلاح شاخه‌هاي اضافه انجام مي‌شود. هرس جامي شکل، ظاهر کلي درخت را به شکل يک جام در مي‌آورد. در اين فرم از هرس، پايين درخت نازک و بالاي آن بزرگ مي‌شود. اين هرس در ايران به ندرت انجام مي‌گيرد.

بهترين زمان براي هرس کردن زمستان است . درخت شما به هرس سنگين نياز ندارد. هرس کردن سنگين و بريدن بعضي از شاخه ها باعث کم شدن رشد درخت ميشوند.هنگام هرس يک شاخه را بعنوان تنه ي اصلي انتخاب کنيد و شاخه هايي که باعث سايه افتادن روي تنه ي اصلي ميشوند را حذف کنيد. هر شاخه اي که حدود 60 تا 70 سانتيمتر پايين تر از سطح خاک است را حذف کنيد.

آبياري درخت پسته

درخت پسته نياز به آبياري روزانه يا حتي هفتگي ندارند. خاک محل کشت بايد در فاصله بين دو آبياري خشک شود. بهترين حالت آبياري براي درخت پسته يک هفته در ميان است. در ماه هاي پر باران به آبياري درخت تان نيازي نيست اما در ماه هاي کم باران درخت را بايد آبياري کنيد.

در صورت آبياري ماهيانه بايد آبياري به اندازه کافي عميق باشد تا ذخيره مناسبي براي ادامه داشته باشد. رطوبت و آب زياد ممکن است سبب زرد شدن برگ ها شود.در زمستان درخت تان به خواب رفته و به آبياري نيازي ندارند ، پس از دي ماه به بعد مي توانيد درخت را تا آمدن بهار آبياري نکنيد.

انتخاب دور آبياري براي درخت پسته:

در باغات پسته، انتخاب دور آبياري مناسب باتوجه عوامل گوناگوني تعيين ميشود که اين عوامل شامل فصل رشد، روش آبياري درختان، نوع خاک و سن گياه مي باشد. در روش آبياري سطحي، نهال هاي پسته با دور آبياري ? روزه آبياري ميشوند و وقتي که اين محصول رشد کرد و به سن ? سالگي رسيد با گذشت زمان، دور آبياري به ?? روز افزايش پيدا ميکند.

از سن ? تا ?? سالگي محصول پسته، دور آبياري به تدريج زياد ميشود و وقتي به سن ?? سالگي رسيد دور آبياري به ?? روز مي رسد. دور آبياري در درختان بارور پسته به اينصورتست که در خاکهاي سبک، ?? روز يکبار آبياري ميشود و در خاکهاي متوسط، هر به ?? روز يکبار انجام ميشود درحاليکه در خاکهاي سنگين، پس از ?? روز متغير ميشود.

نحوه برداشت پسته

وقتي که پسته رسيده شود، پوسته اش باز ميشود و رنگ پوسته ي آن از سبز به رنگ مايل به قرمز تغيير ميکند. فراموش نکنيد که در اسرع وقت بايد پسته رسيده را برداشت کنيد، بدين دليل که پسته رسيده در برابر آفات آسيب پذير است. برداشت پسته به اينصورت است که درختان را تکان دهيد تا پسته ها از شاخه ها به زمين بيفتند و براي جمع آوري آن ها بايد حتماً يک تله( در اين جا منظور پارچه يا هر چيزي است که مانع زمين افتادن و گم شدن پسته ها در خاک شود) در زير درخت بگذاريد. پسته هايي که برداشت ميکنيد را از نظر کپک زدن بررسي کنيد. عموما درختان پسته دو سالانه هستند، يعني يک سال محصول کم و سال ديگر محصول بيشتري توليد مي کنند.

ميانگين بازدهي يک درخت پسته چقدر است؟

درصورت جوان بودن درخت پسته، بازدهي اش به اين صورت است که حدود ? تا ? کيلوگرم پسته خشک توليد مي کند يا ? تا ? کيلوگرم پسته تازه توليد ميکند. وقتي که درخت بالغ شد( ? تا ?? سال) انتظار داشته باشيد که توليد سالانه بايد حدود ? تا ?? کيلوگرم پسته خشک يا ?? تا ?? کيلوگرم پسته تازه باشد.

مديريت علف هاي هرز :

هر فصل و هرموقع از طول فصل رشد اگر علف هرزي ديديد آنرا جدا کنيد. سعي کنيد تمام منطقه را بدون علف هرز نگهداريد. بعد از مدتي که نهال ها رشد کردند و درخت ها به قدري رسيدند که سايه درست کنند، حجم علف هاي هرز به اندازه قابل توجهي کم ميشود.

مهمترين شاخص‌هاي استاندارد نهال پسته

نهال‌هاي پسته را حتما از يک نهالستان معتبر و داراي مجوزهاي قانوني در کشور خريداري نماييد. نهال‌هاي پسته بايد داراي شاخص‌هاي استاندارد زير باشند:

• نهال پسته استاندارد بايد شناسنامه معتبر و گواهي سلامت بهداشت داشته باشد.
• طول نهال پسته حداقل به 40 سانتيمتر برسد.
• هرگونه بيماري؛ آفت؛ شکستگي و يا تغيير رنگ و شکل در نهال پسته را جدي بگيريد.
• قسمت پايه و پيوند درخت بايد کاملا عمود باشد.
• در بخش پيوند نهال هيچگونه برامدگي و يا زخم خوردگي ديده نشود.
• ريشه‌هاي نهال بايد کاملا سالم و قوي باشند.

براي خريد نهال پسته استاندارد شما باغداران محترم ميتوانيد به مراکز معتبر فروش نهال پسته که داراي مجوز از موسسه ثبت و گواهي نهال و بذر و جهادکشاورزي هستند؛ مراجعه فرماييد.